“ಮತ್ತೆ ಹಾಡಿತು ಕೋಗಿಲೆ ಖ್ಯಾತಿಯ” ಶ್ರೀ ಸದಾಶಿವ ಅಮೀನ್ ಕೊಕ್ಕರ್ಣೆಯವರ ಚರಿತ್ರೆ”
ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ—ಈ ಮೂರು ಕಲಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳ ಸಮನ್ವಯದಿಂದ ಮೂಡಿಬಂದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಜನಪದ ಕಲಾರೂಪವೇ ಯಕ್ಷಗಾನ. ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನವಾದ ಈ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆ, ತನ್ನ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಪೂರ್ಣ ಶೈಲಿಯಿಂದ ಆಯಾ ಪ್ರದೇಶದ ಜನಜೀವನದೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆತು, ಬಹುರೂಪಗಳ ಮೂಲಕ ವಿಶಿಷ್ಟ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಅರಳಿದೆ.ಕರಾವಳಿ ಹಾಗೂ ಮಲೆನಾಡು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ “ಪಡುವಲಪಾಯ” ಎಂಬಂತೆ, ಹಳೇ ಮೈಸೂರು ಭಾಗದಲ್ಲಿ “ಮೂಡಲಪಾಯ” ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಈ ನಾಡಿನ ನಾಟಕೀಯ ಆಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯು, ಶ್ರದ್ಧೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಜೀವಂತ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿದೆ. ಅಂಥ ಒಂದು ನಾಡೋಜ ಪ್ರಕಾರದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮಧುರ ಧ್ವನಿ, ಪದ ನಿರೂಪಣೆಯ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ, ಸಂಗೀತಾಭಿಜ್ಞತೆ, ಮತ್ತು ತಾಳಮಯತೆಯಿಂದ ಭಾಗವತಿಕೆ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮೆರೆಯುತ್ತಿರುವವರು ಶ್ರೀಯುತ ಸದಾಶಿವ ಅಮೀನ್ ಕೊಕ್ಕರ್ಣೆ. ಅವರು ಯಕ್ಷಗಾನದ ಪವಿತ್ರ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವತರಾಗಿ ತಮ್ಮ ವಿಶಿಷ್ಟ ಶೈಲಿಯಿಂದ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಮನಗೆದ್ದಿರುವ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಕಲಾವಿದರು. ಪದ್ಯಗಳ ಗಂಭೀರ ವಿವರಣೆ, ರಾಗಸೌಂದರ್ಯ, ಕಥೆಯ ಸಾಗಣೆ.
ಶ್ರದ್ಧೆಯ ಪದನಾದದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಯಕ್ಷಗಾನದ ಭಾಗವತ: ಶ್ರೀ ಸದಾಶಿವ ಅಮೀನ್ ಕೊಕ್ಕರ್ಣೆ
1967ರ ಜೂನ್22ರಂದು ತುಂಗಕ್ಕ ಹಾಗೂ ಸುಕ್ರ ಬಂಗೇರ ದಂಪತಿಗಳ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದ ಶ್ರೀ ಸದಾಶಿವ ಅಮೀನ್ ಕೊಕ್ಕರ್ಣೆ, ತನ್ನ ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ ಯಕ್ಷಗಾನದ ಮೇಲಿದ ಅತೀವಾಸಕ್ತಿಯನ್ನೇ ದಿಕ್ಕುಮಾಡಿಕೊಂಡು ಇಂದು ಭಾಗವತಿಕೆಯ ಹಿರಿಮೆಗೆ ತಲುಪಿದವರು.ಬಡತನದ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ, ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಕೇವಲ ೮ನೇ ತರಗತಿವರೆಗೂ ಮುಂದುವರಿಸಿದರೂ, ಯಕ್ಷಗಾನವೆಂಬ ಪ್ರೇಮಪಥ ಇವರನ್ನು ಕಲೆಯ ಸೇವೆಗೆ ಕರೆತಂದಿತು. ಅವರು ತಾವು ಇಂದು ಕಲಾರಂಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆನಿಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಾದದ್ದು ಈ ಕಲೆಯ ಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಘೋಷವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನೀಲಾವರ ರಾಮಕೃಷ್ಣಯ್ಯ ಇವರಿಗೆ ಯಕ್ಷಗಾನದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡಿದರೆ, ಕಲೆಯ ಔದಾರ್ಯವನ್ನು ಋಜುವಾಗಿ ಪಾಠ ಮಾಡಿದವರು ದಿ. ಕಾಳಿಂಗ ನಾವಡರು, ಇವರ ರಂಗದ ಗುರುಗಳು.
ಅವರ ಪ್ರೀತಿಯ ಪೌರಾಣಿಕ ಪ್ರಸಂಗಗಳು:
ಚೆಲುವೆ ಚಿತ್ರಾವತಿ, ನಾಗಶ್ರೀ, ಶನೀಶ್ವರ ಮಹಾತ್ಮೆ, ಭಸ್ಮಾಸುರ ಮೋಹಿನಿ, ರತ್ನಾವತಿ ಕಲ್ಯಾಣ, ಮೀನಾಕ್ಷಿ ಕಲ್ಯಾಣ ,ಚಂದ್ರಹಾಸ, ಶ್ವೇತಕುಮಾರ ಚರಿತ್ರೆ.ನೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವತರಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರಾಗಿ ಕಾಳಿಂಗ ನಾವಡರು, ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಆಚಾರ್ಯರು, ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಯಿಂದ ಗಣೇಶ್ ಆಚಾರ್ಯ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಕಾಂತ್ ಮೂಡುಬೆಳ್ಳೆ ಅವರನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮೆಚ್ಚಿದ್ದಾರೆ.ಸಂಗೀತ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭಾಗವತರಾಗಿ, ಅವರು ಇಷ್ಟಪಡುವ ರಾಗಗಳು:
ಹಂಸಾನಂದಿ, ಶಿವರಂಜಿನಿ, ಪೂರ್ವಿ, ಆನಂದ ಭೈರವಿ, ಕಾನಡ, ಮದ್ಯಮಾವತಿ, ನಾಟಿ, ಅಠಾಣ.
ಅವರ ಮೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಸಂಗ ಕೃತಿಗಳು:
ಅಮರ ಮಂಜರಿ, ಮಧುರ ಮಂಜರಿ, ಸ್ವಪ್ನ ಮಾಂಗಲ್ಯ, ಮದು ಮಾಲತಿ, ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಕಲಾವತಿ, ಷಣ್ಮುಖ, ವಾದ್ಯ ಪ್ರೇಮಿಯೂ ಆಗಿರುವ ಅಮೀನ್ ಅವರು, ಮಂದಾರ್ತಿ ರಾಮಕೃಷ್ಣರನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿನ ಚೆಂಡೆಗಾರರೆಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ.ಪ್ರಭಾಕರ ಭಂಡಾರಿ ಕರ್ಕಿ ಮತ್ತು ರಾಘವೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಡೆ ಯಲ್ಲಾಪುರ ಅವರನ್ನು ನೆಚ್ಚಿನ ಮದ್ದಳೆ ವಾದಕರಾಗಿ ಆರಿಸಿದ್ದಾರೆ.ಕಲೆಯ ಪಯಣದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಅವರು ಧರಿಸಿದ ಪಾತ್ರಗಳು:ಪ್ರಹ್ಲಾದ, ಪರಶುರಾಮ, ಬಾಲಸುದೀರ, ರತಿ, ಕನಕಾಂಗಿ, ಬಾಲಕೃಷ್ಣ, ಬಾಲ ಚಂದ್ರಹಾಸ ಮುಂತಾದವು.ಅಪಾರ ಶ್ರದ್ಧೆ, ನಿಷ್ಠೆ, ಹಾಗೂ ಸತತ ಪರಿಶ್ರಮದಿಂದ ಸದಾಶಿವ ಅಮೀನ್ ಕೊಕ್ಕರ್ಣೆ ಅವರು ಯಕ್ಷಗಾನದ ಭಾಗವತ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಹೆಜ್ಜೆಗಳನ್ನು ಇಡುತ್ತಾ, ಹಲವರ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗಿ ಬೆಳಗಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಯಕ್ಷಗಾನಕ್ಕಿಂದು ಹೊಸ ಶಕ್ತಿ, ಆದರೆ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಸಡಿಲತೆ ಸವಾಲು ಯಕ್ಷಗಾನ ಕಲೆಗೆ ಇಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಗೌರವವಿದೆ. ಶ್ರೀ ಪಟ್ಲ ಸತೀಶ್ ಶೆಟ್ಟಿಯವರುಂತರ ಮಹಾನ್ ಯಕ್ಷಗಾನ ಸೇವಕರು ಈ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಿರುವ ಶ್ರಮದಿಂದ, ಇಂದು ಕಲಾವಿದರು ಸ್ವಾಭಿಮಾನದಿಂದ ಬದುಕುವಂತಹ ಭದ್ರ ನೆಲೆ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ವಿದ್ಯಾವಂತರು, ಶ್ರೀಮಂತರಾದವರು ಕೂಡ ಈ ಕಲೆಗೆ ಗೌರವ ನೀಡುತ್ತಾ, ಹೃದಯದಿಂದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಹರ್ಷಕಾರಕ ಸಂಗತಿ.
ಈಗ ಯಕ್ಷಗಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕರ ಕೊರತೆಯಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಸಂಗವನ್ನು ಇಡೀ ರಾತ್ರಿ ವೀಕ್ಷಿಸುವ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅನುಕೂಲಕರ ಸಮಯ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವುದೇ ಈ ಕೊರತೆಗೆ ಪರಿಹಾರ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾತ್ರಿ ಆಟವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿರುವ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಪ್ರಮಾಣ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಸುಮಾರು ಶೇಕಡಾ ಹತ್ತರಲ್ಲಿ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ. ಸಂಪ್ರದಾಯ ಪರಂಪರೆಯವರಂತು ಎಂಟು ಗಂಟೆಗಳ ಆಟ ವೀಕ್ಷಿಸಿ ನಂತರ ವಿಮರ್ಶೆ ಮಾಡುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಯಕ್ಷಗಾನವನ್ನು ಸಹಜವಾಗಿ ಬಲ್ಲವರು.
ಇದೇ ಬಗ್ಗೆ ಶ್ರೀ ಸದಾಶಿವ ಅಮೀನ್ ಕೊಕ್ಕರ್ಣೆ ಹೇಳುವದು:
ಸಂಪ್ರದಾಯ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ಆದರೆ ಕಾಲೋಚಿತವಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೂ ತೆರೆದುಕೊಂಡಾಗ ಮಾತ್ರ ಯಕ್ಷಗಾನವು ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ತಲುಪುವ ಪಥದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯಬಹುದು.
ಸದಾಶಿವ ಅಮೀನ್ ಕೊಕ್ಕರ್ಣೆಯ ವರ್ತಮಾನ ಪಯಣ
ಮಂದಾರ್ತಿ, ಸೌಕೂರು, ಕಮಲಶಿಲೆ ಹಾಗೂ ಸಾಲಿಗ್ರಾಮ ಮೇಳಗಳಲ್ಲಿ ಹದಿನೈದು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅನನ್ಯ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಮಧ್ಯಂತರ ಇಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಯಕ್ಷಗಾನದಿಂದ ದೂರ ಉಳಿಯಬೇಕಾಯಿತು ಎಂದು ಹೃದಯಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಶ್ರೀಯುತ ಸದಾಶಿವ ಅಮೀನ್ ಕೊಕ್ಕರ್ಣೆ.
ಆದರೆ, ಯಕ್ಷಗಾನ ಕಲೆಯ ನೆನಪು, ಪ್ರೇಮ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಅವರಲ್ಲಿರುವ ಛಲವನ್ನು ಮರುಜೀವಂತಗೊಳಿಸಿತು. ಕಳೆದ ಆರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮತ್ತೆ ಮಂದಾರ್ತಿ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಭಾಗವತಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿರುವ ಅವರು, ಈ ಪುನರಾಗಮನಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗಿ ನಿಂತವರು ಶ್ರೀ ಅಶೋಕ್ ಕುಂದರ್ ಮಂದಾರ್ತಿ ಹಾಗೂ ಅನೇಕ ಅಪಾರ ಕಲಾಭಿಮಾನಿಗಳು ಎಂದು ಕೃತಜ್ಞತೆಯಿಂದ ನೆನೆಸುತ್ತಾರೆ.
ಮಳೆಗಾಲದ ಋತುವಿನಲ್ಲಿಯೂ ಯಕ್ಷಗಾನ ಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆಯುವುದರಿಂದ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ, ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ದಿನಕರ ಕುಂದರ್ ಅವರ ಜೊತೆಗೆ “ಶ್ರೀ ಮಹಾಗಣಪತಿ ಯಕ್ಷಗಾನ ಮಂಡಳಿ – ನಡೂರು, ಮಂದಾರ್ತಿ” ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಕಳೆದ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮುಂಬೈ, ಗೋವಾ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ನೂರಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ.
ಇನ್ನಷ್ಟು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ಹೀಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಇವರು ಪಡೆದ ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಸನ್ಮಾನಗಳು.
ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸೇರಿದಂತೆ,
ಮುಂಬೈ, ಹೈದರಾಬಾದ್, ಬೆಂಗಳೂರು, ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಅನೇಕ ಸ್ಥಳಗಳ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಘ-ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ 200ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸನ್ಮಾನಗಳು ಇವರಿಗೆ ಲಭಿಸಿವೆ.
ವೈವಾಹಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬಪರಿಚಯ
ಶ್ರೀಯುತ ಸದಾಶಿವ ಅಮೀನ್ ಕೊಕ್ಕರ್ಣೆ ಅವರು 30-ಮೇ-1989ರಂದು ಮೀನಾಕ್ಷಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ವೈವಾಹಿಕ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಪಾದಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡಿ, ಇಂದು ಒಂದು ಸದ್ಭಾವಪೂರ್ಣ ಹಾಗೂ ಶ್ರದ್ಧಾಮಯ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಇವರ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ:
ಮಗಳು ಸುಜನ, ಅಳಿಯ ನವನೀತ, ಮಗ ಶೋಧನ, ಹಾಗೂ ಮೊಮ್ಮಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇದ್ದು, ಇವರು ಎಲ್ಲರೂ ಸಹಪಾಲು ಜೀವನಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸುತ್ತಾ, ಯಕ್ಷಗಾನ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರೀತಿ ತುಂಬಿದ ಕುಟುಂಬವಾಗಿ ಜೀವಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಇದು ಕಲೆಯ ದತ್ತಕ ಕುಟುಂಬವಲ್ಲ, ಇದು ಕಲೆಯನ್ನು ಜೀವಿಸಿದ ಕುಟುಂಬ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದಾದಷ್ಟು ಸಹಜ ಮೌಲ್ಯಪೂರ್ಣ ಸಂಸಾರವನ್ನು ಅವರು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಇವರು ನಂಬಿರುವ ಕಲಾಮಾತೆ ಹಾಗೂ ಮಂದಾರ್ತಿ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ಅಮ್ಮನವರು, ಇವರಿಗೆ ಕಲಾಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಶಕ್ತಿ, ಸದ್ಬುದ್ಧಿ ಹಾಗೂ ಸೃಜನಶೀಲತೆ ಕರುಣಿಸಲಿ ಎಂದು ಹೃತ್ಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇವೆ. ಅವರ ಕಲಾಯಾತ್ರೆ ಬೆಳಗಲಿ, ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಲಿ ಎಂಬುದು ಎಲ್ಲ ಕಲಾಸಕ್ತರ ಹಾರೈಕೆ. ಕಲಾಮಾತೆ ಅವರ ಬದುಕಿಗೆ ಸಕಲ ಮಂಗಳಗಳು, ಆಯುರಾರೋಗ್ಯ, ಶ್ರೀ, ಧೃತಿ, ಕೀರ್ತಿ ಹಾಗೂ ಕಲಾ ಪುಣ್ಯವನ್ನು ಪರಿಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನೀಡಲಿ ಎಂಬುದೇ ನಮ್ಮ ಸದಾಶಯ.
ನಮ್ಮ ಸೋಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಚಾನಲನ್ನು ಸೇರಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ:
